Δεν εννοούμε όλοι το ίδιο όταν μιλάμε για μοναξιά. Πρόκειται για μια αίσθηση κενού, παγωνιάς. Ο άνθρωπος που νιώθει μόνος έχει ένα απροσδιόριστο συναίσθημα φόβου και απειλής. Εννοιολογικά, τώρα, θα το περιέγραφα σαν την αίσθηση κοινωνικής απομόνωσης που μπορεί να έχει κάποιος. Προσέξτε, η μοναξιά έχει να κάνει με το πόσο απομονωμένος αισθάνεσαι πως είσαι ή δεν είσαι, όχι πόσο απομονωμένος είσαι ή δεν είσαι αντικειμενικά. Η μοναξιά είναι αυτό που αισθάνεσαι όταν η ανάγκη σου να συνδεθείς ουσιαστικά με άλλους ανθρώπους, να χτίσεις ουσιαστικές σχέσεις, δεν ικανοποιείται. Βέβαια, ακόμη και η αντίληψη για το τι σημαίνει ουσιαστική σχέση, είναι υποκειμενική. Επίσης, οι εσωστρεφείς άνθρωποι δεν αισθάνονται απαραιτήτως πιο συχνά μοναξιά. Απλώς έχουν ανάγκη λιγότερους ανθρώπους προκειμένου να μην αισθάνονται μόνοι.
ουσ θ μοναξιά
το συναίσθημα της εγκατάλειψης από τους άλλους
Μοναξιά είναι όταν ο άστεγος της γειτονιάς σου δεν σου ζητάει λεφτά ή πράγματα για τον εαυτό του, αλλά κονσέρβες για τον αδέσποτο σκύλο που τάισε μια φορά και από τότε άρχισε να του κρατά συντροφιά.
Η εμπειρία της μοναξιάς, είναι μια συναισθηματική εμπειρία επώδυνη και υποκειμενική, κοινή σε όλους τους ανθρώπους. Έχουμε ορισμούς της έννοιας της μοναξιάς, τύπους μοναξιάς καθώς και η διάκρισή της από άλλες έννοιες. Η εμπειρία της μοναξιάς χαρακτηρίζεται από μια αίσθηση ανάγκης ή έλλειψης αναφορικά με τις κοινωνικές σχέσεις του ατόμου, ενώ φαίνεται ότι περιλαμβάνει διάφορους τύπους. Διαπιστώνεται, επίσης, ότι η μοναξιά μπορεί να συνυπάρχει ή να συνδέεται με καταστάσεις όπως η κατάθλιψη, η έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης και η κοινωνική απομόνωση αλλά δεν ταυτίζεται με αυτές. Η εμπειρία της μοναξιάς μπορεί, επίσης, να είναι δημιουργική και να εμπεριέχει τη συναισθηματική σύνδεση με τους άλλους, όπως φαίνεται από την εξέταση της μοναχικότητας, το θετικό ισοδύναμο της μοναξιάς.
Οι αιτίες εμφάνισης και το νόημα της εμπειρίας της μοναξιάς καθορίζονται τόσο από κοινωνικούς όσο και από ατομικούς παράγοντες. Σημαντική είναι η συμβολή των κοινωνικών παραγόντων στην εμπειρία της μοναξιάς. Η θέση του ατόμου στη κοινωνία, όπως σκιαγραφείται από τις κοινωνικές δομικές μεταβλητές (φύλο, ηλικία, οικογενειακή κατάσταση, κοινωνικοοικονομικό επίπεδο), επηρεάζει τη πρόσβαση στα κοινωνικά δίκτυα, τις προσδοκίες του ατόμου από τις σχέσεις του και, επομένως, την εμφάνιση και διατήρηση της μοναξιάς. Ο πολιτισμικός προσανατολισμός της κοινωνίας, γενικότερα, επηρεάζει την εμφάνιση της μοναξιάς, την έντασή της και το νόημά της. Στη δυτική κοινωνία, για παράδειγμα, η μοναξιά στιγματίζεται και θεωρείται ως αποτυχία του ατόμου στο τομέα των κοινωνικών σχέσεων.
Η μοναξιά λέει… Σου βυζαίνει λίγο λίγο την ψυχή, στην ροκανάει σαν λίμα, ώσπου την κάνει μικρά-μικρά κομματάκια και τα καταπίνει..
Μενέλαος Λουντέμης, «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0»
Η μοναξιά είναι για το πνεύμα ό,τι η νηστεία για το σώμα: θανάσιμη όταν κρατήσει πολύ, αλλά αναγκαία. 1715-1747, Γάλλος γνωμικογράφος
Η μοναξιά είναι ένα καλό μέρος για να επισκεφτείς, αλλά ένα άσχημο μέρος για να μείνεις. Josh Billings, 1818-1885, Αμερικανός χιουμορίστας
Η μοναξιά ευνοεί τις μεγάλες αρετές και καταστρέφει τις μικρές.
Sydney Smith, 1771-1845, Βρετανός συγγραφέας & κληρικός
Βγαίνω έξω μόνο για να μου ‘ρθει καινούργια όρεξη να μείνω μόνος.
Λόρδος Βύρων, 1788-1824, Βρετανός ποιητής
Μπορεί να αποκτήσει κανείς τα πάντα με τη μοναξιά, εκτός από χαρακτήρα.
Stendhal, 1783-1842, Γάλλος συγγραφέας
Οι τοίχοι που χτίζουμε γύρω μας για να κρατήσουν τη λύπη μακριά, κρατούν απ’ έξω και τη χαρά.
Jim Rohn, γ. 1930 Αμερικανός συγγραφέας αυτοβοήθειας
Αν αισθάνεσαι μοναξιά όταν είσαι μόνος, έχεις κακή παρέα.
Jean-Paul Sartre, 1905-1980, Γάλλος Φιλόσοφος
H συζήτηση πλουτίζει τις γνώσεις μας, αλλά η μοναξιά είναι το σχολείο της μεγαλοφυΐας. Edward Gibbon, 1737-1794, Άγγλος ιστορικός
Όλα μας τα δεινά προέρχονται από το ότι δεν είμαστε ικανοί να καθίσουμε ήρεμα σ’ ένα δωμάτιο, μονάχοι. Blaise Pascal, 1623-1662, Γάλλος στοχαστής
Ου καλόν τον άνθρωπον μόνον. Γένεσις
Παροιμίες για τη Μοναξιά
▪ Γέλα κι ο κόσμος θα γελάσει μαζί σου. Κλάψε και θα κλάψεις μόνος σου. Αγγλική παροιμία
▪ Σαν την καλαμιά στον κάμπο.
▪ Όλοι αντάμα κι ο ψωριάρης χώρια.
▪ Μοναχός σου μήτε στον παράδεισο.
