John Lenon

Τραγουδοποιός, μουσικός, συγγραφέας και αγωνιστής της ειρήνης, που έγινε παγκόσμια γνωστός ως μέλος των Beatles. Σημερινό θέμα της εκπομπής γιατί κλείνουμε 40 χρόνια από τον θάνατό του και (σχεδόν) 80 χρόνια από την γέννησή του.

Ο Τζον Ουίνστον Λένον (John Lennon) γεννήθηκε στο Λίβερπουλ στις 9 Οκτωβρίου 1940, κατά τη διάρκεια ενός βομβαρδισμού της πόλης από τη Γερμανούς. Ο πατέρας του Άλφρεντ ήταν ναυτικός και η μητέρα του Τζούλια χορεύτρια σε τοπικά κλαμπ. Το όνομα Τζον του δόθηκε προς τιμήν του παππού του και το Ουίνστον προς τιμήν του βρετανού πρωθυπουργού Γουίνστον Τσόρτσιλ.

Μετά τον χωρισμό των γονιών του, ο νεαρός Τζον μεγάλωσε στο σπίτι της αυστηρής θείας του Μίμι και του άνδρα της Τζορτζ, που τον αγαπούσαν σαν δικό της παιδί. Μολονότι δεν ζούσε με τη μητέρα του, τη λάτρευε. Άλλωστε, ήταν εκείνη που του χάρισε την πρώτη του κιθάρα το 1957, ενθαρρύνοντάς τον να ασχοληθεί με τη μουσική. Ο θάνατός της σε τροχαίο το 1958 δεν ξεπεράστηκε ποτέ από τον Τζον και ήταν η αιτία που σφυρηλάτησε τη δυνατή του φιλία με έναν άλλο νεαρό, τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ, που είχε χάσει τη μητέρα του από την επάρατο νόσο.

Ο Τζον αγαπούσε το γράψιμο και τη ζωγραφική, με το σχολείο να τον αφήνει μάλλον αδιάφορο. Φοίτησε στο κολέγιο Καλών Τεχνών του Λίβερπουλ, αλλά δεν υπήρξε ποτέ συνεπής σπουδαστής. Εκεί, όμως, γνώρισε την πρώτη του γυναίκα, τη Σίνθια Πάουελ, η οποία του χάρισε ένα παιδί, τον Τζούλιαν (1963). Ο Τζον ζούσε για τη μουσική και τον Μάρτιο του 1957 ίδρυσε την πρώτη του μπάντα, τους Quarrymen, που πήρε το όνομά της από το σχολείο, όπου φοιτούσε. Έπαιζαν σκιφλ, ένα είδος φολκ μουσικής με τζαζ και μπλουζ επιρροές.

Στις 6 Ιουλίου 1957 γνωρίζει τον Πολ ΜαΚάρτνεϊ, ο οποίος σύντομα γίνεται μέλος του συγκροτήματος, αφού ο πατέρας του διαθέτει το υπόγειο του σπιτιού για τις πρόβες των Quarrymen. Στο συγκρότημα καταφθάνει με συστάσεις του ΜακΚάρτνεϊ ο νεαρός κιθαρίστας Τζορτζ Χάρισον, που δίνει έναν πιο ροκ χαρακτήρα.

Στα μέσα του 1959, η μπάντα του Λένον αλλάζει το όνομά της σε Beatles και αρχίζει εμφανίσεις στο Αμβούργο και στο κλαμπ του Λίβερπουλ, Cavern. Στις 5 Οκτωβρίου 1962 κυκλοφορούν το παρθενικό τους σινγκλ «Love me Do». Η επιτυχία είναι μεγάλη. Οι Beatles εκτοξεύονται στην κορυφή και εν μια νυκτί μετατρέπονται σε ζωντανό θρύλο. Στα τραγούδια τους συνδυάζουν τη ρεαλιστική προσέγγιση και την εσωτερικότητα του Λένον, με την αισιόδοξη ματιά και το μελωδικό χάρισμα του ΜακΚάρτνεϊ. Ο ένας συμπληρώνει τον άλλο και το αποτέλεσμα είναι μοναδικό. Οι Μπιτλς ανάγουν το τρίλεπτο ποπ τραγούδι σε μορφή τέχνης. Όπως κάθε τι αυτή τη ζωή τελειώνει έτσι έρχεται και η διάλυση του συγκροτήματος το 1970.

Από την εποχή των Μπιτλς, ο Τζον Λένον είχε ξεκινήσει την προσωπική του μουσική διαδρομή. Με τη συμμετοχή της Γιόκο Όνο ηχογράφησε τρεις δίσκους με πειραματική μουσική κι ένα live στο Τορόντο με τη νεοσύστατη μπάντα των Plastic Ono Band. Μετά τη διάλυση των Beatles και μέχρι τη δολοφονία του το 1981 κυκλοφόρησε μια σειρά άλμπουμ, που δεν έφθαναν στο δημιουργικό ύψος της μουσικής των «Σκαθαριών», αλλά παρουσίαζαν μεγάλο ενδιαφέρον και είχαν απήχηση στο μουσικόφιλο κοινό. Κορυφαία στιγμή υπήρξε αναμφισβήτητα το άλμπουμ Imagine (1971) και το ομώνυμο τραγούδι, που έγινε ο ύμνος του αντιπολεμικού κινήματος.

Στις 31 Αυγούστου 1971 ο Λένον μετακομίζει στη Νέα Υόρκη και δεν θα επιστρέψει ποτέ στην Αγγλία. Σύντομα θα αντιμετωπίσει προβλήματα με το αμερικανικό κράτος, καθώς ο πρόεδρος Νίξον ψάχνει τρόπο να τον απελάσει. Δεν του συγχωρεί ότι είναι ένα από τα ηγετικά στελέχη του αντιπολεμικού κινήματος, που μάχεται τη συμμετοχή των Αμερικανών στο Βιετνάμ. Με ευφάνταστους τρόπους και εκμεταλλευόμενος τα ΜΜΕ (Bed-In), προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη στην υπόθεση της παγκόσμιας ειρήνης.

Στις 20 Μαρτίου 1975 παντρεύονται με τη Γιόκο Όνο στο Γιβραλτάρ. Στις 9 Οκτωβρίου θα γεννηθεί ο γιος τους Σον. Ο Τζον εγκαταλείπει τη μουσική για να αφιερωθεί στη φροντίδα του νεογέννητου παιδιού του. Πέντε χρόνια αργότερα θα επιστρέψει δυναμικά στη μουσική, με το διπλό άλμπουμ «Double Fantasy», που θα αποτελέσει το κύκνειο άσμα της σύντομης, αλλά σπουδαίας καριέρας του.

Στις 8 Δεκεμβρίου 1980 το νήμα της ζωής του κόπηκε από τις σφαίρες ενός θαυμαστή του, του Μαρκ Τσάπμαν, στον οποίον νωρίτερα είχε υπογράψει ένα αυτόγραφο πάνω στο νέο του άλμπουμ. Ο ίδιος, με το μακάβριο χιούμορ που τον διέκρινε, μας είχε προϊδεάσει για το τέλος του: «Να δείτε που θα πάω είτε από αεροπορικό ατύχημα, είτε από σφαίρα κάποιου τρελού θαυμαστή μου» είχε πει σε μια του συνέντευξη πριν από χρόνια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δικηγόροι που ανέλαβαν την υπεράσπισή του 25χρονου τότε Τσάπμαν, ισχυρίστηκαν ότι έπασχε από ψυχική διαταραχή και ότι βρισκόταν σε παραλήρημα όταν διέπραξε το έγκλημα.

Ωστόσο το 2004 ο ίδιος ο Τσάπμαν ομολόγησε πως ένας από τους λόγους που τον ώθησαν στην εγκληματική αυτή ενέργεια ήταν η επιθυμία του να προβληθεί, καθώς ένιωθε πως μέχρι τότε ήταν ασήμαντος. Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη με όρο την παροχή ψυχιατρικής φροντίδας.

Ο 63χρονος πλέον, Τσάπμαν βρίσκεται στη φυλακή από το 1981, παρά τις εκστρατείες για την αποφυλάκισή του και τις εννέα εφέσεις που έχει ασκήσει.

Χαρακτηριστικές στιγμές στη ζωή του:

Η σχέση του Λένον με τη μοναρχία της Μ. Βρετανίας ήταν αρκετά περίπλοκη. Tο 1965, μαζί με τους υπόλοιπους Beatles, αναδείχτηκε σε ΜΒΕ (Μέλος του πιο εξαιρέτου τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας) και έλαβε το αντίστοιχο μετάλλιο από τη Βασίλισσα Ελισάβετ, μετά από υπόδειξη του τότε πρωθυπουργού Harold Wilson. Τέσσερα χρόνια αργότερα, όμως, ο Τζον Λένον επέστρεψε το μετάλιο του λόγω της στήριξης της Μ. Βρετανίας προς τις ΗΠΑ στον πόλεμο του Βιετνάμ, αλλά και της εμπλοκής της στον εμφύλιο πόλεμο της Νιγηρίας.

Αμέσως μετά τον γάμο του το 1969, ο Λένον και η Γιόκο αποφάσισαν να γιορτάσουν τον μήνα του μέλιτος με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Μετακόμισαν στο Amsterdam στο ξενοδοχείο Hilton και προσκάλεσαν ρεπόρτερ από όλα τα μέσα. Εκεί τους δήλωσαν ότι δεν θα κουνηθούν από το κρεβάτι τους για δυο ολόκληρες εβδομάδες. Σύμφωνα με το νιόπαντρο ζευγάρι τα «Bed-Ins» αποτελούσαν μια εναλλακτική, μη βίαια διαμαρτυρία κατά του πολέμου του Βιετνάμ. Στην ιστορική αυτή διαμαρτυρία ηχογραφήθηκε και το διάσημο «Give Peace a Chance”.

Ίσως η πιο διάσημη φωτογραφία του Τζον Λένον και της Γιόκο Όνο. Την είχε τραβήξει η φωτογράφος Annie Leibovitz για το περιοδικό «Rolling Stone» χωρίς να ξέρει ότι θα ήταν η τελευταία φωτογράφηση του Λένον. Μιλώντας για τη φωτογραφία, που τελικά κατέληξε στο εξώφυλλο του Rolling Stone, η φωτογράφος είχε δηλώσει: «Για την φωτογραφία αυτή τους είχα φανταστεί μαζί και μάλιστα χωρίς τα ρούχα τους, μιας και το έκαναν συνέχεια αυτό. Τελευταία στιγμή, όμως, η Γιόκο αποφάσισε να μην βγάλει τα ρούχα της. Έτσι βγήκε αυτή η φωτογραφία, η πολύ έντονη εικόνα μιας ντυμένης Γιόκο και ενός γυμνού Τζον, στην αγκαλιά της. Φυσικά, ο Λένον δολοφονήθηκε αυτό το απόγευμα, αλλάζοντας για πάντα αυτή τη φωτογραφία. Ξαφνικά, αυτή η εικόνα είχε μία ιστορία. Την κοιτάς και σκέφτεσαι ότι μπορεί αυτό να ήταν το τελευταίο φιλί τους, το αντίο τους.»

Για την ημέρα αυτή, το Kosmos ζήτησε από δέκα αγαπημένους Έλληνες τραγουδοποιούς και ερμηνευτές να προτείνουν στους ακροατές τον δικό τους John Lennon διασκευάζοντας ένα τραγούδι του. Να αντλήσουν έμπνευση από την απλότητα και τη δύναμη των τραγουδιών του και με οδηγό το συναίσθημα να δώσουν τη δική τους, σύγχρονη ερμηνεία.

Έτσι, την Τρίτη 8 Δεκεμβρίου, αποκλειστικά στο Kosmos, θα ακούσουμε τον Στάθη Δρογώση, την Ανδριάνα Μπάμπαλη, τη Νατάσσα Μποφίλιου, τη Μαρία Παπαγεωργίου, την Κατερίνα Πολέμη, τον Μανώλη Φάμελλο, την Katerina Duska, τη Nalyssa Green, τη Sugahspank και τον Theodore να παίζουν John Lennon και Beatles με τον πιο αναπάντεχο και προσωπικό τρόπο.

Επιπλέον στοιχεία για τον Τζον Λένον:

Αποφθέγματα

Η χαμένη συνέντευξη του Τζον Λένον

Πηγές:

https://www.sansimera.gr/biographies/27

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CE%BF%CE%BD_%CE%9B%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CE%BD

https://www.monopoli.gr/2020/10/09/istories/epikaira/345850/tzon-lenon-5-sygklonistikes-stigmes-apo-ti-zoi-tou-thrylikou-skathariou/