Ισαάκ Ασίμοφ

Το κεντρικό θέμα της σημερινής εκπομπής δε σας κρύβω ότι λίγο έλειψε να είναι ένα αφιέρωμα στην Μελίνα Μερκούρη. Όμως αντιστάθηκα στο πειρασμό γιατί υπήρχαν ήδη πολλά αφιερώματα στον Κυριακάτικο τύπο και σε sites στο ίντερνετ. Οπότε η επιλογή ήταν η αμέσως επόμενη. Από το χώρο του βιβλίου και από το λογοτεχνικό ρεύμα της επιστημονικής φαντασίας που μου αρέσει πολύ. Εντάξει δε σας κρύβω ότι επιρεάστηκα πολύ για τον συγκεκριμένο συγγραφέα γιατί τον ξαναθυμήθηκα μετά από χρόνια φέτος το καλοκαίρι, όπου διάβασα δύο βιβλία του.

Σήμερα λοιπόν θα μιλήσουμε για τον Ισαάκ Ασίμοφ, τον πατέρα της λογοτεχνικής επιστημονικής φαντασίας. Πραγματικά πολύ σημαντικός συγγραφέας γιατί το έργο του Ασίμοφ είναι μια επιστημονικά πλήρης αλλά σε εκλαϊκευμένη γλώσσα απόδοση μιας εποχής όπου τα τεχνολογικά άλματα της ανθρωπότητας (πρώτες διαστημικές αποστολές, πτητικές μηχανές και αυτοματοποίηση) γεννούσαν αμείλικτα ερωτήματα γύρω από το Σύμπαν, το Διάστημα, την ύπαρξη ζωής σε άλλους πλανήτες, αλλά και τις συνέπειες της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης. Και όλα αυτά από την δεκαετία του ‘50.

Ο Ασίμοφ γεννήθηκε στο Πετροβίτσι της Ρωσίας (400 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Μόσχας) στις 2 Ιανουαρίου του 1920 και μετανάστευσε στην Αμερική το ‘23. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο Κολούμπια και το 1955 έγινε καθηγητής βιοχημίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης. Συγκαταλέγεται μεταξύ των λεγόμενων “Τριών μεγάλων” της χρυσής εποχής του είδους μαζί με τον Άρθουρ Κλάρκ και τον Ρόμπερτ Χάινλαϊν. Πολυγραφότατος με μοναδικό ύφος, βαθιές επιστημονικές και ιστορικές γνώσεις, συνδύαζε με έντονη διορατικότητα και αντίληψη την ανθρώπινη συμπεριφορά με την ψυχολογία. Στα περισσότερα από τα πενήντα χρόνια αδιάλειπτης συγγραφικής παρουσίας, επηρέασε καθοριστικά τον χώρο της επιστημονικής φαντασίας αλλά και την ίδια την επιστήμη.

Σημαντικότερα διηγήματά του είναι το “Nightfall” (που έχει επανειλημμένως ψηφιστεί από το αναγνωστικό κοινό, και τους κριτικούς ως το καλύτερο έργο επιστημονικής φαντασίας που γράφτηκε ποτέ), ενώ τα βιβλία της σειράς Foundation έχουν τιμηθεί συνολικά με το βραβείο Hugo ως η κορυφαία σειρά όλων των εποχών. Ένα από τα σημαντικότερα και σχεδόν προφητικά του βιβλία είναι το “I, robot” (Εγώ, το ρομπότ) που πιθανόν να το έχετε δει στην κινηματογραφική του μεταφορά με πρωταγωνιστή τον Γουίλ Σμιθ (και αν πάλι δεν το έχετε δει, να το δείτε σύντομα). Επίσης την περίοδο αυτή η Apple TV ετοιμάζει ένα άλλο έργο του Ασίμοφ, το “Θεμέλιο” από την σειρά βιβλίων Foundation που ανέφερα παραπάνω και αναμένεται να βγει στην ψηφιακή πλατφόρμα μέσα στο 2021.

Ο Ασίμοφ είναι συγγραφέας περισσοτέρων από τετρακοσίων βιβλίων μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται έργα εκλαϊκευμένης επιστήμης, αστυνομικές ιστορίες, παιδικά μυθιστορήματα κ. ά. Αρχικά έγινε γνωστός χάρη στη στήλη που διατηρούσε επί 399 τεύχη στο περιοδικό «Magazine of Fantasy and Science Fiction» και τη συμμετοχή του στο επίσης επιστημονικής φαντασίας περιοδικό «Amazing Stories».

Πέθανε στις 6 Απριλίου 1992 από κίρρωση του ήπατος και εξασθένηση της καρδιάς του. Αμφότερες οι παθήσεις επήλθαν ως συνέπειες του ιού του AIDS, από τον οποίο προσεβλήθη από μετάγγιση αίματος που του έγινε κατά τη διάρκεια τριπλού μπαϊπάς τον Δεκέμβριο του 1983. Δυστυχώς δεν πρόλαβε να δει ένα κρατήρα στον Άρη να παίρνει το όνομά του, όπως επίσης και τον αστεροειδή που επίσης ονομάστηκε προς τιμήν του.

Κλείνοντας το αφιέρωμα αυτό στον Ισαάκ Ασίμοφ και για να μπορέσετε να καταλάβετε πόσο μεγάλο μυαλό ήταν, ακούστε ένα πραγματικό γεγονός. Τον Αύγουστο του 1964 ο Ισαάκ Ασίμοφ ήταν 44 ετών. Η εποχή ήταν ταραγμένη, το μέλλον προδιαγραφόταν αβέβαιο, ο 21ος αιώνας μια μακρινή και φουτουριστική προοπτική. Ο συγγραφέας δέχθηκε την πρόκληση από τους «New York Times» και κλήθηκε να περιγράψει την καθημερινότητα 50 χρόνια μετά. Η αφορμή ήταν η Διεθνής Εκθεση της Νέας Υόρκης, μια έκθεση με αντικείμενο τις προοπτικές του μέλλοντος.

Ο Ασίμοφ ήταν λεπτομερής στις προβλέψεις του. Ακόμη και αν η έλευση του 2014 δεν τον δικαιώνει απόλυτα, τον κάνει ξανά επίκαιρο, αφού περιγράφει με θαυμαστή οξυδέρκεια τις ανάγκες του πλανήτη και αγγίζει εύστοχα τις πιο ευαίσθητες συνιστώσες των ανθρώπινων σχέσεων. Περιέγραψε με επιτυχία το “έξυπνο” σπίτι (αν και υπόγειο, με οθόνες αντί για παράθυρα), οι ηλεκτρικές συσκευές είναι απαλλαγμένες από τα καλώδια του παρελθόντος, με τις μπαταρίες μακράς διαρκείας να έχουν κερδίσει έδαφος.Οσο για την τηλεόραση του 2014, η αγαπημένη συσκευή έχει αντικατασταθεί από wall screens – καθόλου μακριά από την πραγματικότητα – , τα οποία βέβαια φαίνεται να δίνουν σταδιακά τη θέση τους σε διάφανους κύβους μεγάλων διαστάσεων για τρισδιάστατες προβολές που επιτρέπουν στον θεατή να παρατηρεί τις λεπτομέρειες από την κάθε πλευρά. Οι τηλεοράσεις 3D βρίσκονται ήδη στην αγορά… Η βιντεοκλήση είναι ήδη ξεπερασμένη, Ο άνθρωπος κατακτά τον Αρη, η περιγραφή της σχέσης του σύγχρονου ανθρώπου με τη φύση (που την καταστρέφει συνέχεια), ο άνθρωπος του 2014 είναι άρρωστος από την ασθένεια της βαρεμάρας. Εντάξει, είχε επίσης πει ότι τα αυτοκίνητα θα πετάνε. Αλλά έπεσε μέσα σε τόσα πολλά που δεν βλάπτει να πέσει και λίγο έξω…

Πηγές: Τα Νέα 12-13 Σεπτεμβρίου.

Το Βήμα, https://www.tovima.gr/2008/11/24/archive/isaak-asimof/

Το Βήμα, https://www.tovima.gr/2014/01/16/vimagazino/i-epistimoniki-fantasia-toy-2014/